کتاب گاتاها و تاثیر آن بر دانش در ایران باستان و در جهان
هنگامی كه از پیروان ادیان الهی درباره سخنانِ پیامبرشان پرسش می شود هر یك نسک (كتاب) ویژه ای را معرفی می كنند كه دربرگیرنده وحی و الهام خداوندی به آن پیامبر است. به همین روی مسلمانان، قرآن مجید را كتاب آسمانی پیامبر خود معرفی می كنند و یهودیان و مسیحیان به ترتیب تورات و انجیل را نام می برند.
پیش تر از آن، آیین یكتاپرستی در ایران باستان شكل گرفته و زرتشت، نخستین پیامبری بوده است كه در گویش گروهی ازمردم آن زمان ایران، سخن واندیشه اش را به گویش اوستایی بیان كرده است. به این ترتیب هر جا سخن از كتاب دینی زرتشتیان باشد، در پاسخ از اوستا به نام كتاب دینی زرتشتیان یاد می شود.
این پاسخ از یك سو درست به نظر می رسد زیرا تمام نوشته های آن زمان به زبان اوستایی است ولی هنگامی كه بخش های گوناگون گنجینه اوستایی بررسی شود با نگرش به موضوع بخش های اوستا و چگونگی نگارش هر یک از متن ها در این گنجینه اوستایی نتیجه این خواهد بود كه همه بخش های اوستا گفته وبینش اشوزرتشت نیست بلکه تنها سروده هایی از اوستا كه در بخشی از یسنا جای داده شده از آن پیامبر ایرانی زرتشت است که این بخش گات ها نام دارد.
باید باور داشته باشیم كه تاریخِ تمدن، در سرزمین ایران بسیار فراتر از برخی كشورهای دیگر است و بپذیریم كه ایرانیان، پیش از دوره یكتاپرستی در این سرزمین، در باورهای استوره یی خود بسیاری از آداب و رسوم، پندار و گفته ها داشته اند و درباره آخرین نتیجه هایی كه در پی هر رویداد طبیعی می گرفتند قوانین و آیینی تازه را در اجتماع خود رواج می دادند. از آنجا كه یکی از زبان های گفت و گوی مردم در روزگاران باستانی ایران، زبان اوستایی بوده است بنابراین تمام این نوشتار ها، سرودها، نیایش ها و قوانین اکنون به اوستا معروف گشته اند.
گنجینه ادبیات اوستا مجموعه یی است كه بخشی از آن مربوط به سده هایی پیش از اشوزرتشت، یعنی پیش از آیین یكتاپرستی در ایران باستان بوده و به گویش محلی آن زمان سروده شده است و دراینگونه ادبیات کهن، سرودها و گفته هایی آمده كه درباره باورهای استوره یی، تاریخی، گاه شماری، بهداشتی، دادگری و دانش های دیگر آن دوران است.
دکتر جعفری در این باره می نویسد: اوستا یک مجموعه کهن است وجندین هزار سال پیش به وجود آمده این مجموعه یا جُنگ به همان زبانی است که در آن زمان، زبان مادری نیاکان ما در ایران زمین بوده. در این مجموعه مطالب گوناگون آمده سات که شامل گفته های دینی، تاریخی، جغرافیایی، داستانی، گاهشماری، بهداشتی، پزشکی، دادگری، کشورداری، آبادانی وجزآن است.(ستوت یسن، رویه 11)
در ادبیات پهلوی و باورهای زرتشتی چنین آمده که گنجینه اوستای کهن در دو نسخه وجود داشته که یکی در خزانه شاهی و دیگری در دژ نبشت (گنجینه کتاب هخامنشی) نگهداری میشده است پس از حمله اسکندرمقدونی به ایران، نخستین نسخه آن در آتش سوزی تخت جمشید سوزانده شده و نسخه دیگر به غنیمت رومیان در آمده است.
نوع : pdf
نوع نگارش : فارسی
تعداد صفحات : 20
تعداد جلد : 1
دیدگاه ها