کتاب مهرها , طغراها و توقیق های پادشاهان ایران از ایلخانیان تا پایان قاجاریه
نوع : pdf
نوع نگارش : فارسی
تعداد صفحات : 89
تعداد جلد : 1
مهرهای افراد خاص
مُهرهای یک ایرانی، بخش مهمی از امور او را تشکیل
میدادند. این مُهرهای [دارای پایه یا رکاب] نقرهای که در یک کیسه پارچهای سوزندوزی
یا گلدوزی نگهداری میشدند، بندی ابریشمی با رشتههای طلا و نقره داشتند و درمجموع شیء باارزشی را تشکیل میدادند.
در سدههای گذشته، در مشرق زمین، امضاء وجود نداشت، ازاینرو، نامهها و اسناد مُهر میشدند. افراد صاحبعنوان، چندین مُهر داشتند، یکی برای امور رسمی، با ابعاد بزرگ، به شکل چهارگوش یا بیضی که بر روی آن، نام و عنوان صاحب مهر به طور کامل حک میکشد. مهر دوم برای معاملات، قراردادها و اموری از این قبیل و سومین مُهر که فقط دارای اسم او بود، برای مُهر کردن نامههایی به دوستان و نزدیکان مورد استفاده قرار میگرفت.
احتمالاً مُهرهای دیگری نیز برای کاربردهای خاص وجود داشته است. مُهرکنی بهعنوان یک حرفه، در تمام شهرهای ایران وجود داشته است. نقش مُهر، معمولاً بر روی سنگ عقیق سُرخ یا یشم حک میشدند.
استفاده از نامهای خدا، بر روی سنگ مهرها رایج بود.
بهترین حکاکان در دوران صفوی در اصفهان و در دوران قاجار در تهران به کار مشغول بودند.
هزینه کندن هر حرف، به گفته دکتر ویلز، یک تومان بود. مُهرهای مردم کوچه و بازار، روی نقره یا مس کنده میشدند. در این مهرها، اغلب علاوه بر نام مالک (و گاه نام پدر مالک)، تصویر یک پرنده، حیوان یا یک شاخه درخت و آرایههای زینتی دیگر نقش میکشد. برای ثبت نقش مهر، معمولاً، مهر را یا روی چراغ میگرفتند تا لایه نازکی از دوده روی آن بنشیند و یا به کمک یک قلم، آن را با مرکب چین آغشته میکردند. بدین منظور، قلم را در دواتی میزدند که یک لیقه آغشته به مرکب چین در آن قرار داشت. درصورتیکه مرکب خشک شده بود در آن آب میریختند. برای این کار، در همه قلمدانها، قاشقی کوچک [به نام دوات آشور] قرار داشت. پس از آماده کردن مهر، با کشیدن زبان روی کاغذ، آن را مرطوب میکردند و مهر را روی کاغذ میفشردند. با این کار، زمینه سیاهی روی کاغذ نقش میشد که در آن جای حروف و نقوش سفید بود. تقریباً همه مُهرها تاریخ داشتند. در دوران صفوی و دورههای بعد، عبارت مذهبی، بهعنوان نقش مُهر، عمومیت یافت، بهویژه برای مُهرهای رسمی صاحبمنصبان و عمال شهری، نظامیان و عالمان دینی.
بعضی عبارتها که از فرمانهای سلطنتی موزه بریتانیا استخراج گردیده ازاینقرار است.
دیدگاه ها